Amin Maalouf in de boekenbijlage van NRC:
“De eerste wens van een immigrant is geaccepteerd te worden en te integreren. Als hij zich verworpen voelt, gaat hij zijn verschil benadrukken en het inzetten als strijdmiddel. Die open deur is zeker van belang in Europa. dat van oorsprong geen immigratiegebied is zoals VS en Canada.”
Ontwikkelt zich dan tegelijkertijd een Europese islam?
“Ik vind dat de Europese staten individuen moeten verwelkomen, geen gemeenschappen. Het is niet wijs om je op groepen te richten. Iemand die aankomt is geen eigendom van een bepaalde gemeenschap. Hij is een individu. Het immigratiehandvest geldt voor die persoon. Een nieuwkomer moet de vrijheid van meningsuiting en de vrijheid van geloof accepteren en hij moet zijn geloof kunnen belijden zonder gediscrimineerd te worden. Het is een grote vergissing om je tot moslims in het algemeen te richten.”
Hoe staat u tegenover het dubbele paspoort?
“Voor mij is het hebben van een dubbele nationaliteit een weerspiegeling van de realiteit. Ik heb een emotionele band met mijn geboorteland Libanon, en ook met mijn adoptieland, Frankrijk. Het feit dat ik beide nationaliteiten heb, geeft me sereniteit. De dubbele nationaliteit is een wezenlijk element om de integratie te beïnvloeden. Als je mensen dwingt te kiezen, schaf je de integratie in feite af, dan breng je de maatschappij in een situatie van eeuwige confrontatie. Ieder individu moet zich zijn verschillende vormen van afkomst kunnen toe-eigenen. Als je hem dwingt te kiezen, roep je de ergste spanningen op.”
Dit naar aanleiding van zijn nieuwe boek: De ontregeling van de wereld. Ik heb het nog niet gelezen maar ben nieuwsgierig. Zoals zo vaak zijn het de mensen die niet maar in één samenleving thuis horen die wijze woorden te zeggen hebben – de meeste belangrijke cultuur wordt voortgebracht door mensen die begrijpen dat er altijd meerdere verhalen naast elkaar te vertellen zijn, mensen die om kunnen gaan met spanningen en soms tegenstellingen tussen culturen, die er niet voor weglopen. Nationalisme heeft zelden meer voortgebracht dan volksliederen en propaganda.