Eerste dag van de training. Veel mensen hebben slecht geslapen. Er zijn weer aanvallen geweest volgens het gebruikelijke stramien, mensen zijn van te voren gebeld, hallo met het Israelische leger, afdeling terrorisme, we gaan je huis bombarderen, je hebt een half uur om weg te komen. Dan is het rennen, met je kinderen, en de buren waarschuwen, want soms komt de aanval al na vijf minuten.
Walid die de volgende dag niet naar school hoefde heeft de hele nacht niet geslapen en luisterde naar de radio. Andere mensen geven ook toe dat ze geen oog dicht hebben gedaan, uit angst dat er zo’n aanval in de buurt zou komen. Het Arabische halfuurtje voordat we kunnen beginnen wordt langer. De tv ploeg die zou komen is ook nog ergens bij een verwoesting aan het filmen.
Dan beginnen we, met twee camera’s op ons gericht. Speech van Khaled Abu Zaid, van mij, van Jan. We groeten de mensen van de vorige keer. Jan leest op verzoek de tekst voor van dat lied, the Rose, dat hij de vorige keer heeft gezongen. Ik maak een statement, waarin ik nog eens onze excuses aanbied over de houding van onze regering en die van de Europese landen, die de Palestijnse regering boycotten. Er komen na afloop een paar mensen naar me toe om me te bedanken. Jihad, een van onze vertaalsters zegt: jij spreekt uit je hart, naar ons hart. Dan nog een kort interview en we gaan naar boven, de echt start van de training. Er zijn tachtig mensen gekomen, tot nu toe.
Inleiding van Jan waar we het over gaan hebben. Leiderschap. Niet op te vatten als een functie of een positie, maar als de beslissing om leiding te nemen, of dat nou als vrijwilliger is, of als ouder die de kinderen opvoedt, of omdat je een taak in de maatschappij op je neemt. Over het aangrijpende verhaal van Victor Frankl die zelfs in het concentratiekamp nog begreep dat er altijd een marge van vrijheid blijft. Kun je de omstandigheden niet veranderen, dan kun je nog altijd je eigen houding tegenover de situatie veranderen.
Jan geeft zelf het voorbeeld van wat we van de deelnemers willen, dat ze sharen. Geen debat over wie er gelijk heeft, geen discussie over hoe erg de situatie is, maar het uiten van wat ieder echt denkt en voelt. Jan vertelt hoeveel moeite hij heeft met het feit dat wij zo geprivilegieerd zijn: hij kan gaan en staan waar hij wil, zijn kinderen zijn veilig. “Als ik het nieuws hoor van Gaza en aan jullie denk, dan kan ik alleen heel stil zijn en uren huilen. Dan denk ik wie ben ik om hier jullie een training te komen geven? Maar wat hebben jullie er aan als ik naast jullie ga zitten huilen?”
Dan doen ze een oefening, in kleine groepjes. Vraag: zie je jezelf als een leider? Jan vraagt een paar mensen om op te staan en te vertellen wat ze denken. Een man heeft een lange lijst van eigenschappen opgeschreven waar leiders aan moeten voldoen, en concludeert dat dat hij er geen is, want hij schiet te kort op het punt van nemen van risico’s, en het overtuigen van anderen. Wil je alsjeblieft terugkomen op de beslissing dat je geen leider bent? Je bent de eerste die hier is opgestaan. Dat je je bewust bent van wat je zwakke plekken zijn en wat je nog bij moet leren maakt je niet minder een leider. Je bent een betere leider als je daar aan wilt blijven werken. De man knikt.
Er staat een vrouw op, van een vrouwenorganisatie, the Women Affairs |Center. Jawel, zij is een leider en ze kan precies vertellen waarom. Ze is vastbesloten om haar plaats in de maatschappij in te nemen. Applaus.
Zo staan er nog een paar mensen op. Een lastig geval. En man vertelt dat hij vindt dat je als leider altijd de controle moet houden, dat het uiteindelijk alleen maar gaat om wie de baas is en wie de macht heeft. Achteraf blijkt dat hij maar speelde, en dacht dat het wel leuk was om te zien hoe de trainer met zo’n weerbarstig geval om zou gaan. En dat werkte natuurlijk niet, want hij was compleet inauthentiek. Jammer, dat op onze eerste dag, als je het model nog neer moet zetten.
Opnieuw een inleiding, om uit te leggen waar het om gaat. Leiderschap heeft niet zoveel te maken met je karakter, zoals een van de deelnemers suggereerde, en ook niet zoveel met omstandigheden. Het gaat om een mindset. Die kun je veranderen, je karakter niet.
(Onze vertalers)
Nog meer voorbeelden voor de groep. Een man, een leraar, vertelt hoe graag hij met zijn leerlingen werkt. Maar hij voelt zich zo leeg als ze er niet zijn. Zijn zwakke plek, hij heeft zijn leerlingen nodig voor zichzelf. En hij heeft wel geleerd om veel te geven, maar niet om te vragen en te ontvangen.
Een vrouw, ik ben soms wel een goede leider, zegt ze, maar soms ben ik zo verlegen. Jan zet haar op een stoel, om ons nog eens uit te leggen wat voor een goede leider ze is – alleen een beetje verlegen.
De tijd is op, er komt nog een lunch waar iedereen zich op stort. Een lopend buffet. We zitten op het terras van het hotel, in de zon. Een volstrekt contrast met wat er verderop gebeurt. We hebben tussendoor het nieuws gehoord. Er is een nieuwe invasie gaande, na Beit Hanoun nu Beit Lahiya. Een half uur rijden hiervandaan. De eerste twee doden. Een paar van de mensen die in Beit Lahiya wonen gaan naar huis. Of ze er morgen bij kunnen zijn is de vraag. Een man komt naar ons toe, bijna tranen in zijn ogen, zeggen jullie dit toch tegen de media in jullie land, waarom willen ze dit niet zien, waarom doen ze niets, waarom blijven jullie toch denken dat wij allemaal terroristen zijn en dat we dit verdienen?
Napraten op onze flat. We zijn nog niet helemaal tevreden. We gaan wat doen aan de opstelling van de zaal, de mensen achterin horen het niet goed genoeg en gaan dan onderling praten. Die ene man die een spelletje speelde heeft het Jan niet makkelijk gemaakt om de mensen echt aan de lijn en aan het werk te krijgen. Nu de tweede dag. Vandaag moet het echt gebeuren.
Met Deny fantaseren we over wat we hier zouden willen. Een trainingscentrum, Palestijnse trainers opleiden. Over leiderschap: waarom zijn er niet meer Gandhi’s? Ze hebben maar een Gandhi nodig, zegt Deny.
Lieve vrienden,
Met ontroering dit verslag gelezen! Leiderschap is er altijd als je zelf leerling wilt zijn. Ik vind jullie ontzettende dappere moedige leiders.
In gedachten verbonden,
Liefs Ans
Hoi Anja,
Dit stond vandaag op teletekst. Ik weet niet of het allemaal precies klopt, maar dit vraagt lef en leiderschap. Verzet dat macht en eer geeft aan Palestijnen.
121 Teletekst zo 19 nov
***************************************
Protest Gaza voorkomt luchtaanval
***************************************
` Het Israëlische leger heeft gisteren
afgezien van een aanval op het huis van
een militant in de Gazastrook,omdat
honderden mensen zich daar verschanst
hadden.Het leger had opdracht gegeven
tot evacuatie,maar in plaats daarvan
stroomden honderden mensen toe.
Een legerwoordvoerder bevestigde dat de
operatie in een vluchtelingenkamp was
afgelast vanwege het protest.
Volgens de Palestijnen is het voor het
eerst dat een luchtaanval van Israël om
die reden is afgelast.Militante leiders
hebben de bevolking opgeroepen dit
middel voortaan in stelling te brengen
als Israël een bombardement aankondigt.
***************************************
volgende nieuws financieel sport
Het is waar, Leo. De mensen hier zijn er erg trots op. De vraag is nu alleen of ze nu niet weer huizen gaan bombarderen zonder van te voren te bellen en welk bloedbad je dan weer krijgt. Maar de actie zegt wel iets over de strijdbaarheid, daar hebben we weer veel van meegemaakt. We hebben het hier goed, Leo. Prima trainingsdag gehad vandaag. Morgen komt het verslag.
Tot gauw!
Lieve Anja,
Al lezend komt er een brok in mijn keel als ik me echt probeer in te denken wat deze mensen doormaken, de angst, het vluchten voor de steeds op de loer liggende aanvallen… Jullie training is een kado dat deze mensen maakt tot leiders, vanuit hun hart doen ze dat. Geweldig die krachtige vrouwen… ze zullen zich aan elkaar optrekken. Met jullie hulp zal er zeker een Ghandi opstaan. Veel succes, je bent in onze gebeden. Liefs, Ria
Ook ik hoorde over het verzet tegen het bombardement. Het lijkt een beetje op het verzet van die vrouwen, ik vind het ongelooflijk moedig en indrukwekkend dat mensen zich op die manier kunnen verzetten. Bloedbaden zullen er helaas niet mee voorkomen worden, dat gebeurd alleen wanneer Israel eindelijk tot het inzicht zal komen dat ze op de verkeerde weg zijn. Wanneer dat inzicht zal komen ik weet het niet.
Ook je verslag over de leiderstraining vind ik indrukwekkend. Wat een moed hebben deze mensen en wat een geestkracht. Dank dat je het met ons delen wilt Anja.
Deze is voor spellingsfouten gecorrigeerd.
De huidige discussie over het Israël/Palestina- probleem blijkt voor een groot deel ingenomen te worden door het zo breed mogelijk uitmeten van wederzijds begane wandaden. Van “pro-Israël”-zijde komt daar de verontwaardiging bij tegenover Hamas, dat de staat Israël niet wil erkennen (hetgeen als een bizarre soort extremistische opvatting wordt gezien). Voor de meeste Nederlanders geldt het bestaan van Israël als een (ook morele) vanzelfsprekendheid.
Om de “bizarre” opvattingen van Hamas in perspectief te plaatsen, lijkt het mij nuttig om (voorlopig in grove lijnen) de historische context van het conflict te schetsen (ik heb de indruk dat die voor velen niet glashelder is).
Eerst even een definitie van “Palestina” (naar mijn ervaring ontstaat daar vaak gesteggel over): Het gebied met bijbehorende begrenzing, overeenkomend met het Britse mandaatgebied “Palestina”, geldend tot 1948. Naar de huidige situatie dus omvattend: Israël, Westbank, en Gaza.
Tot 1918 behoorde land het bij het Ottomaanse (Turkse) Rijk, waarna het onder Brits bestuur kwam, onder “mandaat” van de Volkenbond (later Verenigde Naties).
Vóór het begin van de zionistische immigratie (rond AD 1900) was de samenstelling van de bevolking grofweg: 85 % moslim; ruim 10 % christen; krap 5 % joods.
De zionistische immigratie, die van meet af aan sterk verzet ontmoette van de autochtone Palestijnen, vond een voorlopige culminatie in de uitroeping van de staat Israël in mei 1948. Toen eindigde het Britse mandaat en verlieten de Britten het land. Intussen was sinds 1947 een regelrechte burgeroorlog gaande, waarbij joodse strijdkrachten (vnl Haganah) bezig waren zoveel mogelijk gebied te veroveren.
Vanaf mei ’48 mengden strijdgroepen uit omringende Arabische landen zich in de strijd, maar zij bleken niet opgewassen tegen het goed georganiseerde en goed voorbereide Israëlische leger.
In 1949 kwam een wapenstilstand tot stand. De joden hadden toen ruim driekwart van Palestina veroverd en etnisch gezuiverd: ruim driekwart (ca 700.000 personen) van de autochtone bevolking was verdreven.
De VN erkende de nieuwe staat (onder protest van alle Arabische VN-leden!), met de grenzen die golden bij de wapenstilstand, maar eiste ook van Israël dat het de Palestijnse vluchtelingen zou laten terugkeren. Dit is echter tot op de dag van vandaag geweigerd; deze kwestie nu een van de cruciale struikelblokken voor een vredesregeling.
In 1967 werd (in de “zesdaagse oorlog”) ook de rest van Palestina (Westbank en Gaza) door Israël veroverd. In deze “bezette gebieden” werden in de loop van de tijd joodse kolonies gevestigd.
Zoals wordt geïllustreerd door de recente verkiezingsoverwinning van Hamas blijft het Palestijnse volk (halsstarrig?!) weigeren om zich neer te leggen bij het verlies van zijn land en zijn verdrijving daaruit door overzeese veroveraars.
Het is niet echt nodig om hier een hele historische lezing te gaan houden, Jan. Vooral niet omdat het alleen maar gaat om de laatste zin en die is historisch aantoonbaar onjuist. In de tijd van Arafat heeft de meerderheid van het Palestijnse volk zich al neergelegd bij het verlies van 78% van hun land, maar wel op de voorwaarde dat ze hun eigen staat zouden kunnen stichten op die overgebleven 22%. Daar was het Oslo verdrag op gebaseerd. Waarna elke opeenvolgende regering door is gegaan met het nederzettingenbeleid, en dus met het nog meer afnemen van land. En inderdaad, de Palestijnen zijn er halstarrig tegen dat ze dat laatste stuk ook nog kwijt raken.
De reprimande wegens “onnodige tekst” bij deze geincasseerd.
Ik heb nog wel een puur informatieve vraag aan U in Uw kwaliteit van – naar ik mag aannemen – ervaringsdeskundige.
Hoe kan, naar Uw taxatie, een definiteve regeling van “Het Conflict” er uit zien, waar de Palestijnen mee kunnen instemmen?
a) grenzen van mei 1967?
b) hoe met de “Palestijnse vluchtelingen” (vooral uit de periode 1947-’49) en hun nazaten?
Is al lang bekend, Jan. Westoever en de Gazastrook terug naar de Palestijnen, uiteraard met de normale factoren die horen bij een normaal land, eigen grenzen, vrije doorgang tussen de twee gebieden. Jeruzalem als gedeelde hoofdstad en een rechtvaardige oplossing voor de vluchtelingen. Formeel hebben die recht op terugkeer of minstens op compensatie. Vooral dat laatste zou een punt van onderhandeling moeten zijn.