Partijraad. Filmpje met veel beelden van Jan Marijnissen tijdens de debatten. Toen zijn ferme uitspraken kwamen over Wilders, een spontaan applaus uit de zaal. Er waren er meer dan ik, die er erg blij mee waren.

Openingsspeech van partijsecretaris Hans van Heijningen. Over de afgelopen zomer die voor de SP niet de leukste was. Een hoop gedoe.

De Volkskrant schreef in een maand meer over de SP dan anders in een heel jaar, en leuk was het ook niet. Van Heijningen: sinds we Düzgün Yildirim tot de orde hebben moeten roepen werden we geconfronteerd met een reeks van kwesties, die vooral de media haalden, en de beeldvorming beïnvloedden – alsof er van alles mis zou zijn in onze partij. Dat was ongelooflijk vervelend, ook al konden we verwachten dat we het na de grote overwinning voor onze kiezen zouden krijgen.

Van Heijningen vergeleek het met een kras op de auto, waar je je ontzettend aan ergert. Hoewel de auto zelf het verder prima doet. Ik hoorde ook nog wel andere reacties, toch meer een flinke deuk dan een kras, zeker als het gaat om de beeldvorming die behoorlijk negatief was, zeiden een paar mensen. We zullen zien. Het was tijd voor vragen van partijleden. Iemand zei: het heeft toch wel twijfel gezaaid hoe oprecht de SP is. Iemand vroeg of we het met de media niet beter hadden kunnen doen. Informatieve vragen, hoe zat dat nou met die verklaring waarvan Düzgün op de partijraad zei dat hij die niet had ondertekend? (Dat had ie wel degelijk) Hoe zit het met de andere statenleden die ook voorkeursstemmen hadden uitgebracht, waren die wel goed voorgelicht? En hoe gaan we strategisch om met de druk die we nog kunnen verwachten?

Van Heijningen: we zullen zeker nog akkefietjes krijgen. Het probleem daarbij is dat er mensen zijn die denken dat ze conflicten binnen de partij het beste op kunnen lossen via de media. Het is heel vervelend, en schadelijk, wanneer mensen die iets uit hebben te vechten met het partijbestuur communiceren via de media, in plaats van ons gewoon te bellen. De vraag voor ons is hoe we om moeten gaan met mensen die met een grote roeptoeter van plan zijn om de partij de beschadigen – reageer je daarop, dan krijgt die roeptoeter nog eens de gelegenheid. Dat heeft gemaakt dat we ons wel eens afwachtend hebben opgesteld.

Het heeft vaak gevoeld alsof je een gevecht moest leveren met een hand op de rug gebonden, zegt Hans. Want vaak ging het om kwesties die al een langere voorgeschiedenis hadden, en wij zijn niet van plan om de personeelsdossiers op straat te gooien. Je kunt niet altijd vertellen wat er allemaal al aan de hand is geweest. Ik bagatelliseer de schade niet, zegt hij, ik baal ervan dat we een twintigtal actieve kernleden kwijt zijn geraakt. Maar hebben we een crisis binnen de partij? Nee. Maar zouden we al die gebeurtenissen graag hebben willen vermijden? Ja.

Harry van Bommel kreeg nog de gelegenheid de vragen te beantwoorden die aan zijn adres werden gesteld. Dat interview in de Metro waarin hij zei dat het wel democratischer kon in de partij, en had gezegd dat hij een voorstander is van de splitsing van de functie van fractie- en partijvoorzitter. Dat is een opvatting die ik al hel lang heb, legde hij uit, en dat kan, binnen de SP. Ik heb niet anders bedoeld te zeggen dan dat het altijd wel democratischer kan, dat die ruimte er is om er over te discussieren, en ook de ruimte om er een andere mening op na te houden. Maar ik heb al in de fractie gezegd dat het moment om weer op die splitsing terug te komen ongelukkig was gekozen.

Over de voorkeurstemmen en de statenleden. Een kwart van de statenleden heeft niet op de nummer één gestemd. We hebben door de grote groei redelijk veel nieuwe kaderleden, zei Hans, en we moeten kennelijk nog meer doen aan scholing en voorlichting. We nemen het die staenleden niet kwalijk. “Maar dat gold niet voor Yildirim, die al langer in de partij zit dan ik, van alle discussies op de hoogte was, die zich niet heeft gehouden aan de partijdemocratie en als hij zegt dat hij verrast was door de voorkeurstemmen dan is dat gelul”.

Dat was de terugblik op de afgelopen tijd. In november is er een partijcongres, en de afdelingen zijn al druk bezig met de discussies, het voorbereiden van de regioconferenties die aan het partijcongres vooraf gaan, en het indienen van amendementen. Voor we de discussie over de afgelopen periode afsloten werd er een motie in stemming gebracht, om het vertrouwen in het hoofdbestuur, dat het de afgelopen tijd niet makkelijk heeft gehad, uit te spreken. Heeft het bestuur in de zaak Yildirim juist gehandeld, volgens de partijraad? Ja. Unaniem.

Met een haast hoorbare zucht van verlichting konden we door naar de zaken waar het de SP werkelijk om gaat: de campagnes voor de komende tijd. Paulus Jansen over de sociale huisvesting. Harry van Bommel over Afghanistan en Europa. Agnes Kant met een forum over de afbraak van de thuiszorg. Het ontslagrecht gaat ook een punt worden. De armoedebestrijding.

Rosita van Gijlswijk over de voorbereidingen voor de conferentie. En over de regio’s die nog geen vertegenwoordiging hebben. Op het congres wordt ook het nieuwe bestuur gekozen. De kandidatenlijst werd voorgesteld, en de reglementen hoe afdelingen alternatieve kandidaten voor kunnen stellen.

Marga van Broekhoven, de penningmeester, kwam terug – ze had net een paar interviews gegeven over de kwestie met de afdrachtsregeling die geen kwestie is. Het is het goed recht van elke vereniging om zelf democratisch het reglement vast te stellen, en vervolgens kan iedereen zelf uitmaken of hij bij die vereniging wil horen, zei ze. En liet weten na elf jaar het penningmeesterschap over te dragen. Een staande ovatie voor Marga.

De SP traditie: bloemen voor een nieuwe afdeling. Willem Bliek van Bellingwedde nam ze in ontvangst. Een we kregen nog een presentatie van ROOD.

En dan een andere traditie, tot slot een toespraak van Jan Marijnissen. Ook hij, naast de blik op de toekomst, en een kijk op de plannen van het huidige kabinet, nee, dit is géén links kabinet, een terugblik op de afgelopen tijd. Een erg vervelende zomer. Maar we hebben naar eer en geweten gehandeld, zei hij, het kan niet, als een partij een beslissing heeft genomen, dat iemand via de achterdeur, met vijf stemmen, voor zichzelf een positie inneemt, tegen de afspraken in. En op het congres zullen we nog eens de partij doorlichten.

En dan veel hilariteit over het gedoe met de afdrachtsregeling. Ondertussen hebben de ministers besloten dat hun salarissen wel met tien procent omhoog kunnen. En minister Ter Horst, die heel goed weet dat de SP zich geheel aan de wet houdt, is bereid om wel zes wetten te gaan wijzigen, om het illegaal te gaan maken wat nu geheel legaal is. Dat geeft vooral meer bureaucratie, want uiteraard zal de SP de afdrachtsregeling handhaven zolang de partij beslist dat we dat willen.

Ik verdien 6000 euro per maand, zegt Jan. Dat vind ik te hoog, dat moet je niet willen verdienen als volksvertegenwoordiger. Na de afdracht verdien ik zoveel als een goedgeschoolde leraar op een middelbare school, en dat is in orde. De redenen dat we het zo doen zijn bekend: omdat we heel veel mensen hebben, 40% van onze leden zijn actief, dat haalt geen enkele andere partij, die onbetaald hun werk doen. Die kloof, tussen mensen die betaald worden en de vrijwilligers, willen wij niet te groot maken. En dan word ik piswoest, zegt Jan, wanneer de Volkskrant suggereert dat we bezig zijn om de partijkas te spekken. Net als die misse suggestie dat vele SPers misbruik zouden maken van de wachtgeldregeling. Dat zijn er precies twee, en die krijgen waar ze recht op hebben. Ondertussen wordt er niet gepraat om waar het echt om gaat. Dat dit kabinet precies 5 miljoen wil besteden aan de armoedebestrijding. De PvdA staat het schaamrood op de kaken, en probeert nu een spaak in het wiel te steken van de partij die het beter doet. Tot en met gelegenheidswetgeving om ons te verhinderen onze eigen regels vast te stellen. Maar wat ze ook doen: niemand kan ons dwingen om zakkenvullers te worden.

Ik vond het een goede vergadering. Ruimte om met elkaar terug te kijken op de afgelopen tijd, de reeks van kwesties en kwestietjes, de manier waarop de media daar mee om gingen. Om schoon schip te maken, ruimte te geven aan leden met twijfels en vragen, hadden we dingen beter kunnen doen? En om die zaken dan ook weer achter ons te kunnen laten. Het was voor alle trouwe leden ook niet leuk, om voortdurend uit te moeten leggen wat er nou helemaal aan de hand was. Om het bestuur, dat het niet makkelijk heeft gehad een riem onder het hart te steken. Over de campagnes waar het om gaat, de politieke verhoudingen in de komende tijd, het congres dat er aan zit te komen waarin we de partij weer eens grondig doornemen. We kunnen weer verder.