Twintig jaar geleden, op 21 maart 1992 was de eerste demonstratie van Nederland Bekent Kleur op het Museumplein. Reden voor een feestje, afgelopen 24 maart, georganiseerd door het Platform Stop Racisme en Uitsluiting.

Nou ja, een feestje? Het was goed om elkaar weer eens te zien, het was leuk om terug te kijken op die grote demonstraties die plaatsvonden, onder andere naar aanleiding van de moord op Kerwin Duinmeyer, het was goed om een pas op de plaats te maken – hoe staat het ervoor, en vooruit te kijken. Hoe het ervoor staat? Niet zo best.

(Mohamed Rabbae)

(Ineke van der Valk)

(Frank van Schaik)

Ineke van der Valk, die onlangs een boek heeft gepubliceerd over islamofobie (zie hier) hield een inleiding, en onder leiding van Frank van Schaik was er een discussie met oudgedienden Mohamed Rabbae en René Danen. En dit moesten we wel concluderen: er is weinig besef over de nieuwe en wijdverspreide vormen van het huidige racisme. Er is ook nog weinig werkelijk diepgaand onderzoek naar gedaan. Ineke van der Valk pleit voor een vergelijking met antisemitisme, dat destijds ook niet werkelijk werd waargenomen, omdat het gaat om het wegzetten van een gehele bevolkingsgroep op grond van een combinatie van hun ‘andere’ religie plus etniciteit. Het zorgelijke is ook dat het racisme zich politiek heeft georganiseerd. En in de discussie concluderen we eveneens dat veel van die islamofobie ‘salonfähig’ is geworden onder het mom van de vrijheid van meningsuiting, en ‘het is toch goed om het debat te voeren’.

Het lijkt gewoon geworden om een rangorde aan te brengen in menselijke waarde, waarbij vrouwen met een hoofddoek, mensen zonder papieren, nu ook de Polen een ‘minder’ soort mensen zijn die je rustig mag discrimineren. Het politiek georganiseerde rechts heeft een vijand nodig om zich tegen te kunnen verzetten, en te zien is hoe makkelijk er nieuwe groepen opgenomen worden in het vijandbeeld. En dan zitten we met een regering die daar bijzonder weinig aan doet, dan wel daar ook een steentje aan bijdraagt. En dat is nu wel anders dan eens, toen Janmaat ook racistische taal uitsloeg, maar daarvoor ten minste niet beloond werd met een machtspositie als ‘gedoger’. Uit de geschiedenis weten we hoe gevaarlijk het is als racisme – in welke gedaante ook – politiek acceptabel wordt.

(René Danen)

En daarom is ons feestje niet echt een feest: er is nog ontzettend veel te doen. De tegenbeweging is er ook, in vele verschillende gedaanten, maar die is hard nodig. Nederland Bekent Kleur heeft bijna 5000 ‘likers’ op Facebook. Neemt niet weg dat het prettig is om elkaar te treffen. Goed volk.

Website van het Platform, hier. Bezoek ze ook op Facebook.