Gisteren waren Joes en Jaap bezig met de teams, over verlies. De fasen in het verwerken ervan, en wat je kunt doen om je clienten te ondersteunen als ze nog in de ontkenning zijn, als ze kwaad worden, gaan marchanderen, depressief worden en eindelijk aankomen in de berusting en aanvaarding. En hoe belangrijk het is van jezelf te weten hoe je dat doet, waar je eigen zwakke punten zijn, want elke Palestijn is een expert in verlies: het verlies van je land, het verlies van een kind, een broer, je benen, je bewegingsvrijheid, je toekomst.

Telefoontje, Frans Makke, van de Representative in Ramallah, de consul, zeg maar, zou ons die middag komen bezoeken,en nu kwam hij vanaf Rafah vandaan waar hij met een ploegje Nederlandse pers was wezen kijken omdat dankzij de Nederlandse diplomatie nu toch nog net op tijd de anjers en de aardbeien de grens over konden naar Nederland. Of wij het goed vonden dat de pers met hem meekwam. Dat vonden we prima, en Khaled ook. Dus snel improviseren.

Met ze op huisbezoek, want ze moeten toch wat zien. TVploeg van RTL 4 met Conny Mus die altijd al beloofd had nog eens langs te komen en zijn belofte nu waar maakte, en een journalist voor het AD en voor BNR radio. Eerst langs die vrolijke man met dat scheven oog die in de clashes overhoop was geschoten. Toen naar een nieuw klantje, jongen van 14, was aan het voetballen met een paar vriendjes in Beit Hanoun toen er een Israelische mortiergranaat op ze werd afgeschoten, twee van de jongens dood, en hij bijna dood. Arm eraf, twee benen eraf, en een voortaan poepen met een stoma. Hij zit in de rolstoel die hij van het NCCR heeft gekregen en kijkt niet vrolijk.

Conny Mus kreunt, want hij had nog gezegd, geen kinderen, daar kan ik niet tegen. Maar dit is de realiteit. Joes wordt geinterviewd, ik moet ook nog even voor de camera, of ik niet moedeloos word. Tja. Soms wel. Van de uitzichtsloze situatie, maar niet van de mensen. Als die maar door blijven gaan, wat zal ik dan piepen?

Ramadan, ouwe vriend die niet meer op het NCCR werkt komt langs. Hij gelooft niet meer in die twee partijen, niet in Hamas, die heeft laten zien even corrupt en incompetent te zijn en niet in Abbas, die nederig en dankbaar is tegen de Amerikanen en niets voor elkaar krijgt. Er moet een derde weg komen. Misschien krijgt Mustafa Barghouti nu een kans. Hij kan niet blijven eten, want als hij nog thuis wil komen moet hij nu met een vriend meerijden naar Burije kamp, want taxi’s rijden niet meer of zijn te duur. Niet dat hij graag met die vriend meerijdt, want die wordt ‘gezocht’ en je weet nooit wanneer ze hem in zijn auto opblazen. Maar veel keuze heeft hij niet, anders had hij ons niet op kunnen zoeken. Jullie zijn onze hoop, zegt hij.

Khaled heeft weer voor een prachtige maaltijd gezorgd. Sana’a kan niet komen, want de elektriciteit doet het niet, en ze woont op de negende verdieping, de lift doet het niet en de taxi’s rijden niet want over twee dagen is de benzine op. En Fatma moet vroeg naar huis, want als bij haar de elektriciteit ook uit gaat is het stikdonker en kan ze de weg niet vinden.

Toen we bij elkaar zaten in de mannenflat, en het buiten donker werd, bijna nergens meer licht achter de ramen, lantaarns uit, alleen de lichtjes van de vissershaven, praatten we er over, hoe het hier gaat worden, over twee dagen is de benzine op, zegt Khaled. Dan gaan ook alle generatoren uit, die nu brommen en stinken, dan staat het leven stil. Dan kan Khaled met zijn poliobeen het huis niet meer uit want hij woont op de achtste verdieping, dan is er geen vervoer meer en kan een massa kinderen niet meer naar school. Dan doen de laatste waterpompen het niet meer. Dan kunnen de teams niet meer naar de gehandicapten, dan gaan er weer mensen onnodig dood, die geen medische zorg kunnen krijgen, want de ambulances rijden niet meer en er kan niet meer geopereerd worden. Melk, voor zover nog aanwezig, is in een dag zuur. Zou er nou niemand beseffen dat er hier een volk langzaam gewurgd wordt? We zijn een hele tijd stil, als in gebed.

Jan en Deny zitten in Jeruzalem, Joes gaat vanochtend weer Erez door, Jaap en ik gaan morgen. Vandaag werken we nog met een groep jongeren, waarover ik nog bericht.

Ik laat de foto van die twee fietsende mannen aan Khaled zien. Hij moet er erg om lachen. Zie je Ratiba al op de fiets naar de klanten, en Jahya, en Wael? Ik denk dat we nu maar sponsors moeten vinden voor ezeltjes voor Gaza, zeg ik.

(Vanavond komen de anjers en de aardbeien op RTL4, wanneer het onderdeel over ons project wordt uitgezonden weten we niet, een dezer dagen)