We gleden deze keer door Erez als een mes door de boter, Jaap en ik, de laatste ploeg die Gaza verliet. En ook Ben Goerion was een piece of cake. Niemand wilde zelfs weten waar we waren geweest. De koffers hoefden niet eens open, waarin honderden geborduurde kerstkaarten. Ik herinner me nog dat Joes op Ben Goerion moest verdragen dat elk van die honderden kaarten uit de enveloppes werden gehaald en onderzocht. Nu niet. Dus hadden we opeens een paar uur over in Tel Aviv, en hoefde ik niet als anders als ik stuiter van de ingehouden drift twee glazen wijn achterover te slaan om weer een beetje normaal te worden. Dus deze keer waren de glaasjes wijn vooral om het verdriet dat mij elke keer weer overvalt wanneer ik Gaza heb verlaten. Mijn geliefden achter heb gelaten die er niet uitkunnen. En we nooit weten wanneer we elkaar weer zien. En uit de verte aan moeten zien hoe ze de komende tijd gaan overleven.
De kranten. Haaretz. Jerusalem Post. Kop: “Rice to Post: Israel has ‘strong desire’ to aid PA economy”. Kom je net uit Gaza, waar het verkeer bijna stil stond omdat de benzine op is. Waar wat er nog over is van de economie nu bijna vernield is. Waar Hamas zich alleen nog economisch in stand kan houden door smokkel, en dat ook doet. Dus weet iedereen in Gaza die nog rookt dat van ieder pakje sigaretten de winst naar Hamas gaat. Die zelf niet roken want dat is haram. Dus wordt niet-roken een daad van verzet. En dan durft Condoleeza Rice met droge ogen te beweren dat Israel zo gemotiveerd is om de Palestijnse economie te helpen. Dat ze niet ter plekke stikt in haar leugens.
In Haaretz, betere krant dan de Jerusalem Post, een cartoon over de vrijlating van de gevangenen. Natuurlijk is het feest als er weer mannen thuis komen. Joes ging net Erez over toen de bus met de vrijgelaten Gazanen werd uitgeladen. Maar niemand heeft er enige illusie over dat dit werkelijk wat betekent. Er zitten er nog vele duizenden Palestijnen gevangen, velen van hen zonder proces, en terwijl er aan de ene kant wat gevangenen worden vrijgelaten, meestal mensen die hun straf er toch al bijna op hadden zitten, worden er aan de andere kant weer mannen opgepakt. Zodat Olmert weer wat wisselgeld achter de hand heeft om weer eens een mooi verzoenend gebaar mee te maken dat hem verder niets kost.
En dit is ook duidelijk: wanneer Rice het heeft over ‘de Palestijnen’ bedoelt ze een kwart van de Palestijnen. Gaza is al opgegeven en wordt nu genegeerd, als heeft het nooit bestaan. Rice, en Israel, willen alleen maar dealen met Abbas, die alleen de mensen van Fatah op de Westoever vertegenwoordigt, die niet door verkiezingen door het Palestijnse volk is aangesteld en dus per definitie niet in staat is om namens alle Palestijnen te spreken. Er gaan geruchten, na Annapolis, dat voorspelbaar niets heeft opgeleverd, dat er al een deal is tussen de partijen. Dat Hamas Gaza mag houden. Dat Abbas bereid zou zijn om het vluchtelingenvraagstuk te laten vallen. Waarmee hij het recht op terugkeer van de vluchtelingen weg zou geven, wat hij helemaal niet kan: dat recht is onvervreemdbaar en niet van hem. Dat hij bereid zou zijn om Israel als ‘joodse staat’ te erkennen. Waarmee hij impliciet de Palestijnen in Israel in de kou laat staan, die eisen dat ze gelijke burgerrechten krijgen. En ook dat kan hij niet, zonder duidelijk te maken dat hij maar een kwart president is, en een marionet van Israel en de VS. Het zijn nog maar geruchten. Niemand weet nog hoe het verder gaat. Maar het zou kunnen zijn, dat zowel Israel, Hamas als Abbas er belang bij denken te hebben om voorlopig de status quo maar te handhaven. Ten koste van de Palestijnse bevolking die het water aan de lippen staat. Ik lees de Nederlandse kranten en zie weer niemand met een analyse die voorbij de oppervlakte kijkt.
Thuis. Het was me al verteld door het thuisfront. Voor de derde keer lag mijn elektriciteit plat door een kortsluiting. Of de duivel er mee speelt, het is elke keer als ik in Gaza ben of net terugkom. Ik zie maar twee mogelijkheden ter verklaring: of het is de Mossad (de geheime politie van Israel in het buitenland), of mijn huis heeft een merkwaardige neiging om uit solidariteit met het Palestijnse volk die ook om de haverklap zonder elekriticiteit zitten ook hier het licht uit te doen. Beetje overdreven wel. Affijn, Egge is aan het werk geweest en de elektriciteit doet het weer. Alhamdullilah.
Bij mijn huisdeur hangt een briefje, namens de huisbewoners, of diegene die elke dag een hondendrol in een plastic zakje op de stoep laat liggen die zelf in de vuilnisbak wil gooien. Ik ben weer helemaal in Nederland.
Foto’s:
3 December is internationale dag van de gehandicapten. Sausan, een van de ‘kleine mensen’ komt Khaled een kadootje brengen.
Joes pakt de kerskaarten in zijn koffer.
Afscheid.
De volgende dag: Jaap en ik op weg naar Erez. Die ochtend waren er weer tanks Gaza in komen rijden – de verse sporen zijn nog te zien – om te vernielen wat er nog niet kapot is. Het lugubere gebouw waar we doorheen moeten, al die draaihekken, metalen deuren, de x-ray machine waar ik met de handen omhoog in moet staan, het is een film waard, maar daar mag ik uiteraard niet fotograferen.
Het is bizar, hoor. Door moslims geborduurde kerstkaarten met: “vrede op aarde en in de mensheid een welbehagen…”.
Eigenlijk schets je de onoplosbaarheid van de problemen.
De enige weg naar vrede is een algemeen erkende soevereine Palestijnse staat naast Palestina/Israël.
Het is niet bizar, dat Palestijnen kerstkaarten voor ons borduren met ‘vrijheid’ en ‘vrede’ er op. Dat is wat ze willen en verdienen. Verder zijn er ook christelijke Palestijnen en vergeten mijn moslimvrienden nooit om me een gelukkig kerstfeest te wensen.
Ik zou hier niet eindeloos doorgaan met het over Palestina te hebben als ik uitging van de onoplosbaarheid van het probleem.
En nee, een souvereine staat Palestina, waarvan het niet waarschijnlijk is dat die er nog komt, is niet de enige weg naar de vrede.
Léés je dit weblog eigenlijk wel eens, evert?
Goed dat je weer verslag hebt gedaan van je reis en dat je ze weer wat steun hebt kunnen geven, dat ze weten dat mensen nog om ze geven. Heb is wel een zeer lastig probleem, vooral door hulp van Amerika aan Isreal, dat is een groot deel van de barikade.
De christenunie mag homo’s discrimineren en nu mag de sgp ook weer lekker doorgaan met vrouwen te discrimineren. Maar ja, het zijn christenen en dan knijpen we in Nederland graag een oogje toe. Met twee maten meten. Een gewone christen is niks mis mee maar met dit soort christen fundementelisten wel. Ze zijn het zelfde als een vvd-er, wel vrijheid maar wel ten koste van een ander.
Hoezo bizar Evert? Ook moslims willen vrede, en ook moslim weten dat er zoiets als kerstmis is. Hier in Sakhnin vind je met het islamitisch feest christenen die de lichtjes buiten hangen als teken van solidariteit met de moslims en moslims die een kerstboom in huis halen als teken van solidariteit met de christenen. Of omdat ze het eigenlijk wel leuk vinden staan zo’n kerstboom. Het is heel grappig. En ik kreeg vorig jaar met kerst een cadeautje van een moslim vriendin, een doos vol met de meest kleurrijke kerstballen. Het is hier geen Nederland.
En ik ben het met je eens Anja, niets is onoplosbaar, hoewel ik weleens mijn twijfels heb, maar het kan niet en mag niet dat deze bezetting eeuwig is, geen enkele bezetting was dat. Alle grote rijken zijn gevallen dus ook hier zal dat ooit eens gbeuren. Ooit zal het beter worden. Trees
Welkom thuis. Was dat gebrek aan controle uniek of wordt dit de toekomst? Ik hoop het laatste. En aan Evert: er zijn best veel Christenen die in Arabische landen wonen en werken. Bovendien is vrede een universeel begrip. Ik hoop dat de kaarten een mooie bestemming gaan krijgen! Ook ik ben net weer thuis van een weekje wel verdiende (vind ik zelf dus) vakantie in North Yorkshire (Engeland), waar ik heerlijk heb mogen luieren en nog heerlijker verwend werd door mijn vrienden. Even een week lang bijna geen journaals zien en al helemaal geen kranten lezen. Wat een verademing. Zo is dat gedoe rond Doekle en Geert me totaal ontgaan. Heb ik iets gemist? 😉
Het was geen kwestie van een gebrek aan controle, Lydia. Wij moeten weken van te voren onze vergunningen aanvragen om er in en uit te komen, dat blijft. En de Palestijnen kunnen er nog steeds niet uit, op een paar duizend na die nu naar Mekka mogen.
Maar er was minder gedoe, deze keer. Dat lijkt vooral willekeur. Het past bij het Israelische systeem dat je nooit van te voren weet waar je aan toe bent, de ene keer doe je er uren over, de andere keer ben je er zo doorheen. Het past er ook bij dat je daar nooit iets over te horen krijgt. Zo nemen wij nu uren extra reservetijd, voor het geval ze weer eens op z’n strengst zijn. Deze keer was dat niet nodig, maar voor hetzelfde geld mis je dus je vliegtuig. Dit is het systeem: altijd onzekerheid en een gigantisch verlies aan tijd. En zoals Amira Hass zei: gestolen tijd kun je nooit meer teruggeven.
Oh,ik begrijp plotseling het perspectief van waaruit sommigen denken dat ik Palestijnen en Kerst beschouw. In plaats van “bizar” had ik beter “wrang” kunnen schrijven.
Het wrange is: het gaat om Palestijnen in de knel, in onvrede, die wenskaarten maken over vrede en voorspoed etc..
Elke oplossing waar beide partijen letterlijk vrede mee kunnen hebben is welkom.
En als er geen oplossing te vinden is waar beide partijen letterlijk vrede mee kunnen vinden dan maar een die recht doet, en waar de dominante partij maar mee moet leren leven, Evert. Zoals alle voormalige koloniale mogendheden er mee hebben moeten leren leven dat ze gekoloniseerde landen niet onder hun heerschappij konden houden, en dat inheemse bevolkingen mensen waren met recht op zelfbeschikking en zoals de witte bevolkingsgroep in Zuid Afrika heeft moeten leren dat je heel goed met zwarten op voet van gelijkheid in één land kunt leven. Helemaal vrijwillig is dat niet gegaan. Daar kun je dus niet op gaan wachten.