Kop in het NRC: Kind lijdt meer onder ruzie dan onder scheiding.
Ha! Een klein gelijkkrijgertje, jaren later, en dat zonder dat ik er iets voor heb hoeven doen. Jaren geleden had ik het met professor Jaap Donkers aan de stok. Die was boos op me. Hij had beweerd dat echtscheiding slecht is voor kinderen, want kijk maar: kinderen van gescheiden ouders doen het slechter dan kinderen van ongescheiden ouders. Dat kun je zo niet zeggen, zei ik. Want uiteraard zijn kinderen beter af in een gezin dat in harmonie bij elkaar leeft, maar als er nou geen harmonie is, is een scheiding dan altijd slechter?
Ik had een persoonlijke reden om dat te vinden. Mijn ouders, zelf elk uit wat toen ‘gebroken’ gezinnen heetten vonden dat ze bij elkaar moesten blijven tot de kinderen het huis uit waren. Dus was iedereen ongelukkig, zij met elkaar en ik met hen, en wist ik niet hoe snel ik weg moest wezen en was dus op mijn zestiende het huis uit met mijn eigen ongelukkige huwelijk. Ik had hen, en mijzelf, een nieuwe kans op geluk gegund en als het aan mij had gelegen waren ze veel eerder gescheiden. Wat ik dus zeggen wou, tegen Donkers, is dat het er maar van af hangt. De vraag was dus niet of kinderen van gescheiden ouders slechter af zijn, maar of diezelfde kinderen beter af waren geweest als diezelfde ouders bij elkaar waren gebleven.
Dat kun je niet onderzoeken zei hij wat bits.
Exact, zei ik, en daarom kun je die uitspraak niet doen.
Ed Spruijt heeft de resultaten van alle onderzoeken verzameld, en in het boek Scheidingskinderen komt hij tot de volgende conclusie, De minste problemen hebben kinderen met ouders die bij elkaar zijn en weinig ruzie hebben. Dan komen de kinderen van ouders die gescheiden zijn en weinig ruzie hebben. Dan komen de kinderen van ouders die bij elkaar blijven en veel ruzie hebben, en op de treurige laatste plaats komen de kinderen met ouders die zijn gescheiden en desalniettemin doorgaan met ruzie.
Met andere woorden, het is de mate van ruzie waar kinderen onder lijden, en niet de scheiding op zich. Niet dat een scheiding niet naar is, maar waar veel meer aan gedaan zou moeten worden is het voorkomen van ruzies. Dan hoeft de scheiding misschien ook niet.
(This article is about the question if divorce is bad for children. In the Netherlands about one third of marriages end in divorce. The idea for a long time was that children from divorced parents have more problems than children from ´whole´ families. But now it turns out this is not so simple. What children suffer from is constant disagreement and fights between their parents, and if nothing can be done about that, divorce that stops the quarrels is better for children than staying together. )
Anja, ik denk toch ook dat het per kind kan verschillen? Zeker, ruzies grijpen enorm in. Maar in ons gezin was er geen scheiding, waren er geen ruzies (ze hielden vreselijk veel van elkaar), maar de jongste – het pleegkind – had het ’t moeilijkste. ’t Werd niet begrepen (hechtingsproblemen en hoog sensitief) en kreeg dus straf op straf op straf. Nog steeds denken broers dat dit, inmiddels 58 jarige pleegkind, een slecht en tamelijk egoïstisch en asociaal mens is. Dat schrijnt ook nog steeds, hoewel minder, naarmate de leeftijd vordert. Het pleegkind is gedoemd alleenstaand te blijven – vindt dat allang niet meer erg – en is gedoemd zelf familie te maken uit vrienden. Ook dat lukte aardig. Alleenstaand en alleen voelend t.o.v. de familie, maar gelukkig niet meer naar anderen toe. Doet toch pijn.
Van een professor mag je toch wel een wat genuanceerder denkbeeld verwachten dan dat een echtscheiding per definitie slecht is voor de kinderen want dat lijkt mij toch ook wel afhankelijk van de situatie.
Is Jaap Donkers een getrouwde filosoof ?
als dat zo is dan hoort hij thuis in een komedie.
Nou, Boelie, zo erg is het nou ook weer niet met meneer Donkers. Het is gewoon een statistisch gegeven dat kinderen van gescheiden ouders het gemiddeld slechter doen. Daar had hij gelijk in. Uiteraard verschilt dat verder per kind.
Mij ging het er niet om om te ontkennen dat het statistisch gezien waar is, het ging er om hoe je dat interpreteert, lag het aan de scheiding of lag het aan de ruzies. Voornamelijk het laatste dus.
Verder hoef je er ook niet overdreven dramatisch over te doen, want de meeste kinderen lopen de ‘achterstand’ ook weer in. Behalve dat ze later ook meer kans hebben om te scheiden.
Deze kop in de NRC is een waarheid als een koe, maar een al heel oude. Al heel lang is bekend dat kinderen beter af zijn met een scheiding dan met permanent ruziënde ouders. Ook in de tachtiger jaren was dat al “gemeengoed”, bijvoorbeeld bij Rechtswinkels voor Kinderen en Jongeren. Dus waar Jaap Donkers zijn “wijsheid” vandaan haalde weet ik niet.
De bevindingen van Ed Spruijt zijn overigens ook allerminst nieuw.
Als kind van niet gescheiden maar wel ruziënde ouders ben ik het helemaal met je eens. Altijd was er ruzie en daarbij hadden mijn ouders ieders hun eigen favoriet en een pispaaltje. Ik was mijn vaders favoriet en mijn moeders pispaaltje. Voor mijn jongste broer was het andersom en de andere twee probeerden geen aandacht te trekken.
Ik heb nu na 27 jaar nog steeds het gevoel dat ik ontsnapt ben aan mijn ouderlijk huis.
Ik wantrouw vrouwen die een goede relatie hebben met hun moeder. Dat is mijn probleem ik weet het.
Gelukkig is het mij gelukt om ruzieloos te ‘scheiden’ van de vader van mijn zonen. Sinds ik getrouwd ben met een man die wel een bittere strijd met zijn ex moest voeren over de kinderen, een strijd die regelmatig nog oplaait, weet ik weer bijna dagelijks hoe goed het is dat mijn ex en ik al heel lang weer goed samen door een deur kunnen.
Ik heb aan mijn zonen nooit kunnen merken dat ze last van de scheiding hadden. Ze zijn nu 21 en 19 en ik heb het ze wel eens gevraagd en nee ze hebben er geen problemen mee. De stiefzonen denken er heel anders over.
De bevindingen van Spruijt zijn niet nieuw, hij is er al heel lang mee bezig, en kwam daar eerder mee in het nieuws. Wel is nu heel degelijk onderbouwd wat ervaringsdeskundigen in de praktijk al zagen gebeuren, en ik ben daar blij mee.
Natuurlijk zal dit berichtje als muziek in de oren klinken voor alle ouders die gescheiden zijn. “Zie je wel: we kunnen beter scheiden, dan bij elkaar blijven… da’s beter voor de kinderen.”
Een kind heeft een stabiel gezin nodig. En met al die scheidingen leren ze niet wat een stabiele gezinssituatie is. Fijn dat alle gescheiden ouders nu een ‘dekmantel’ hebben om hun scheiding te verantwoorden. BAH!!!
Inderdaad mevrouw Moeder, kinderen varen het beste bij een stabiel gezin. Maar ze varen niet wel bij een gezin met veel ruzie en in dat geval varen ze beter bij een scheiding. Of u dat nou goed vindt of niet. En gelukkig heeft niemand een ‘dekmantel’ nodig, het mag gewoon van de wet. Zit u misschien zelf in een rothuwelijk en komt u er nu achter dat dat niet had gehoeven en veroordeelt u andere mensen daarom zo graag, mevrouw Moeder? Of is meneer Vader er vandoor? Of is het christelijk fundamentalisme? Bent u dapper genoeg om achter uw schuilnaam vandaan te komen en te vertellen wat er werkelijk met u aan de hand is en waarom u zo denkt?
Moeder schrijft: Een kind heeft een stabiel gezin nodig. En met al die scheidingen leren ze niet wat een stabiele gezinssituatie is.
Dat ben ik wel met Moeder eens. Hoewel je bij een kind dat zeven scheidingen achter de rug heeft in zekere zin wel weer kunt spreken van een stabiele gezinssituatie.
‘Moeder’ gaat uit van vooronderstellingen, maar laat ik je dit zeggen: ik had 100 x liever in een gescheiden gezin geleefd met alle liefde en begrip die ik als klein kind zo hard nodig had, dan in het koude en onbegrepene waar ik in ben opgegroeid. Begrijp me goed: ik houd van mijn ouders. Ze hebben hun stinkende best gedaan, alleen was in de jaren 50 niets bekend over de problematiek van kinderen die zich nooit hebben kunnen hechten. Ik zag gisteren op TV de nieuwe Roemeense weesjes…. en zag mezelf voor een deel. Ik zat in een gezin ja en zij in een soort tehuis. Maar ook hier speelt het hechtingsprobleem een enorme rol. Het kan je leven aardig beïnvloeden, zo niet verzieken. Liever één ouder die zorgt dat je je welkom en begrepen en geborgen en veilig voelt dat twee, waarbij je je alleen voelt en in de steek gelaten…
@ Moeder (7):
Moedertjelief, wat een simplistische reactie! Alsof je voor de lol gaat scheiden, nadat je eerst kinderen hebt gekregen in een relatie waarvan je hoopte en verwachtte dat die duurzaam zou zijn!
Neen, scheiden is helaas soms de enige overgebleven goede optie, juist TEN BEHOEVE VAN de kinderen.
Ik ben “ervaringsdeskundige”. Mijn ex en ik hebben vroeger gekozen voor co-ouderschap na echtscheiding. (Ook tijdens ons huwelijk deelden we de opvoedings- en verzorgingstaken). In het algemeen is dat heel goed gegaan, al waren er natuurlijk ook wel eens problemen, net zoals binnen het huwelijk.
Ter illustratie twee ware anecdotes:
-Docenten op school waren heel verbaasd toen zij hoorden dat wij waren gescheiden. Ze dachten dat wij een regeling (binnen het huwelijk) hadden waarbij we beurtelings de kinderen brachten en ophaalden. Aan de kinderen zelf hadden ze niets gemerkt…..
-Enkele kinderen op school hadden hun ouders gevraagd wanneer zij zouden gaan scheiden. Want onze kinderen hadden maar liefst TWEE huizen met leuke dingen. En eerstgenoemde kinderen waren daar een beetje jaloers op…..
“Moraal”:
Soms is het beter voor kinderen dat de ouders uit elkaar gaan. Het belangrijkste is, dat ze op een goede wijze uit elkaar gaan en beiden de verantwoordelijkheid voor de verzorging en opvoeding willen blijven delen. Met liefde voor hun kinderen, waarbij het motto is: ouders hebben geen “recht” op hun kinderen, maar kinderen hebben recht op goede ouders. Dat is dan ook een stabiele situatie.
Hoe dan ook, gescheiden kinderen worden levenslang beschadigd en moeten altijd (de zorg van) een ouder missen (meestal vader!) ook al noemen dat geen kindmishandeling, het is dat wel. Het goedpraten van scheiden doet tekort aan kinderen meestal hun vader en zijn familie, immers, bij moeders weten dat ze de kinderen kunnen kapen en daarom is worden 90% van de kinderen in haar scheiding meegesleurd. Ook het goedpraten van adoptie, de pil, abortus en stiefgezinnen (onder het mom van én zelfbeschikking én kindbelang) is en blijft bedrieglijke schone schijn, ONecht is troef, Onwil is wet, stop de moedermaffia en het overheidsgeweld, neem het goede voorbeeld aan al die vaders en meoders die niet uit elkaar gaan, die niet misleidt worden met pathologische pedologica met als resultaat onntoudering (meestal ontvadering)! De misvormingen gaan nog verder, zoals de kwestie van lesbogezinnen maar ook het verdraaien van IVRK door het ontouderen nog verder te legaliseren (onder het mom van “kinderen eerst”). NL is doodziek en raakt totaal ontwricht, mede door al die gedragsriedels (despotisme) onder het mom van democratie. Het antisociale (anti-man!) druipt ervan af, de zelfzucht, de misleidingen, de schone schijn, stop het gesol met kinderen, (ook) de SP dient dit ONheil te keren !!!
Je bent kennelijk niet in staat om tot je door te laten dringen wat hierboven staat: gewoon onderzocht: het is de ruzie tussen de ouders die schadelijker is dan een eventuele scheiding.
Je overtuigt dus van geen kant door gewoon weer jouw klacht hier te deponeren, zoals je al vaker hebt gedaan meneer AdVader. En door ook nog te beginnen over de moedermaffia zul je ook weinig begrip krijgen. Ik wil zo aannemen dat er een drama schuilt achter je woorden, maar mag ik je aanraden een beetje beter na te denken wat je hier wilt zeggen, wat je er mee wilt bereiken en hoe je het wilt zeggen? Hier bereik je in ieder geval niets mee.