Over de term fascisme (3)
(Deel 1 hier, deel 2 hier)
We zullen nooit weten hoe het met die Nederlandse beweging, de NSB, verder zou zijn gegaan, als we niet te maken hadden gehad met de Duitse bezetting. De NSB collaboreerde zwaar, en verdween samen met de definitieve nederlaag van nazi-Duitsland uit het politieke spectrum. Maar het zou naïef zijn om te denken dat de voedingsbodem die zichzelf destijds als typisch Nederlands definieerde, vaderlandslievender was nauwelijks mogelijk, nu niet meer op zou kunnen komen. Juist omdat er een zwaar taboe rust op vergelijkingen met de Tweede Wereldoorlog, en met name de ultieme poging tot industriële vernietiging van ongewenste mensen – in een beschaafd en verlicht Europees land nota bene – lijkt het erop alsof we moeite hebben om de symptomen nu te herkennen van de fase die aan de jaren veertig voorafgingen.
Lees verder →